W 2016 roku Polska Akademia Umiejętności i Polskie Towarzystwo Historyczno
- Literackie / Biblioteka Polska w Paryżu realizowały wspólny projekt pt.
"Dawne fotografie polskich emigrantów z Kolekcji artystycznych Biblioteki
Polskiej w Paryżu", który otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach priorytetu Ochrona dziedzictwa
kulturowego za granicą. Dzięki temu zainicjowano opracowanie i udostępnienie
gromadzonego od XIX wieku zbioru fotografii, stanowiących ważne źródło do badań
na kulturą emigracyjną Polaków we Francji. Projekt miał charakter
komplementarny do PAUart. Zinwentaryzowano 630 i opracowano naukowo 805
fotografii, w tym 21 dagerotypów. Obiekty opublikowane zostały w domenie
publicznej, z możliwością pobrania i wykorzystania do własnych celów wizerunków
cyfrowych.
Wyselekcjonowane do
udostępnienia fotografie w ramach projektu to bardzo różnorodne pod względem
tematyki i treści zdjęcia, przynoszące ciekawy materiał do badań nad życiem,
sztuką i kulturą polskiej emigracji we Francji. Są to najstarsze i
najcenniejsze obiekty: przede wszystkim dagerotypy i zdjęcia ze spuścizny
Władysława Mickiewicza, wśród których najliczniejsze są portrety rodzinne i
kręgu towarzyskiego, m.in. portrety Adama Mickiewicza autorstwa Michała
Szweycera i Nadara, wizerunki poety na łożu śmierci, liczne portrety samego
Władysława Mickiewicza, Marii z Malewskich Mickiewiczowej, Cecylii z
Szymanowskich Mickiewiczowej, Aleksandra Mickiewicza, Maryli Wereszczakówny,
Antoinea Bourdellea, Ignacego i Heleny Paderewskich. Ponadto opracowane
zostały cenne dla historyków sztuki fotografie ze spuścizn Olgi Boznańskiej i
Bolesława Biegasa, które oprócz ich portretów, dzieł, wnętrz atelier, ukazują
krąg rodzinny, znajomych, przyjaciół i zleceniodawców. Uzupełnieniem tej
tematyki jest kilkadziesiąt zdjęć rzeźb oraz fotografii o charakterze
portretowym wykonanych także w pracowniach Franciszka Blacka, Edwarda Wittiga.
Na szczególną uwagę zasługują reprodukcje fotograficzne
obrazów olejnych (64 szt.) z Łazienek Królewskich, wykonane w latach 30 XX w.
przez Józefę Bułhakównę. 9 z nich to fotografie obiektów uznanych za zaginione
w okresie II wojny światowej, figurujących na liście strat MKiDN i znanych
tylko z niewyraźnych reprodukcji katalogów drukowanych. Są to m. in.: Diogenes z latarnią Gerrita Claesz.
Blekera, Muszle Abrahama van Calraet (Kalraat), Jeździec na gniadym koniu oraz Kobieta
na białym koniu Francesco Casanovy, Chłopiec
z piłką Henri-Pierrea Danloux, Psy
myśliwskie na tle krajobrazu oraz Dzikie
kaczki na tle pejzażu Roelandta Saverya.
Pozostałe zdjęcia znajdują
się głównie w albumach wśród których najcenniejsze są: album piktorialnych
fotografii autorstwa Bogusława Kraszewskiego, bratanka powieściopisarza J.I.
Kraszewskiego, przedstawiających rodzinne Dołhe oraz album z reprodukcjami
dzieł sztuki m.in. Juliusza Kossaka, Franciszka Kostrzewskiego, Tytusa
Maleszewskiego, Jana Matejki autorstwa Konrada Brandla, a także album z
wielkoformatowymi fotografiami wojny francusko-pruskiej "Ansichten
vom Kriegsschauplatze" wydany przez Friedricha Bruckmanna w 1871 r.
Ponadto opracowane zostały albumy: rodziny Wiktorii Lipkowskiej, Stanisława
Londyńskiego poświęcony powstaniu pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu dłuta
Antoinea Bourdellea, dokumentujący życie obozowe wojska polskiego w La
Mandria di Chivasso z 1919 r., żywych rzeźb Olgi Desmond Lebende Marmor Bildwerke vom
Schönheit Abend, autorstwa
berlińskiego artysty fotografa Ottona Skowranecka, z pobytu Władysława
Mickiewicza w Nowogródku z 1922 r. oraz nieznany wielkoformatowy album widoków
i zabytków Rosji z ok. 1870 r.
|